Бақылау-өлшеу аспаптары және автоматика
«Каспиймұнайгаз» ҒЗЖИ» АҚ БӨАжА жүйелерін (бақылау-өлшеу аспаптары және автоматика), сондай-ақ ТП АБЖ, ДБАЖ, ЭБЕАЖ және т.б. күрделі жүйелерді жобалауды жүзеге асырады. Жобалауда үлкен тәжірибесі бар біздің мамандар келесі жұмыс түрлерін орындауға дайын:
мұнай және газ өнеркәсібінің технологиялық объектілерінде автоматтандыру және диспетчерлеу жүйелерін жобалау;
- ғимараттар мен құрылыстарды жылыту, желдету және ауаны баптауды автоматтандыру жүйелерін жобалау;
- ғимараттар мен құрылыстарды түтін шығаруды автоматтандыру жүйелерін жобалау;
- ғимараттар мен құрылыстарды сумен жабдықтау және су бұруды автоматтандыру жүйелерін жобалау;
- жеке үй-жайларда да, жалпы ғимараттар мен құрылыстарда да су және газды өрт сөндіруді автоматтандыру жүйелерін жобалау;
- БӨАжА аспаптары мен жабдықтарын таңдау;
- әлсіз ток желілерін жобалау, соның ішінде:
- өрт және газ анықтау жүйелерін;
- бейнебақылау жүйесін жобалау;
- қолжетімділікті бақылау және басқару жүйесін жобалау;
- дауыс зорайтқыш және жалпы ескерту жүйесін жобалау
- ӨГАЖ; КББЖ; ҚББЖ; ДЗ/ЖЕ ілеспе аспаптары мен жабдықтарын іріктеу.
«Каспиймұнайгаз» ҒЗЖИ» АҚ жоғарыда аталған бағыттар бойынша техникалық құжаттаманы жеке және кешенді жобалауды ұсынады.
Жеке жобалау біздің Клиенттерімізге технологиялық процесті автоматтандырудың нақты міндетін шешуге баса назар аударуға мүмкіндік береді, осылайша қажетті нәтижені тез және тиімді алуға мүмкіндік береді.
Кешенді жобалау инженерлік жүйелердің барлық фронттары бойынша автоматтандыру, телемеханизация және диспетчерлеу міндеттері шешілетін объектінің күрделі құрылысымен, реконструкциялаумен, күрделі жөндеумен немесе тұтастай техникалық қайта жарақтандырумен айналысатын Клиенттерге бағытталған.
Жобалаудың кешенді тәсілі барлық жобаланған автоматтандырылған инженерлік жүйелердің өзара әрекеттесуін сауатты байланыстыруға, автоматтандыру мен диспетчерлеудің барлық ерекшеліктерін ескеруге мүмкіндік береді. Осылайша, кешенді жоба құрылыс-монтаждау және іске қосу-баптау жұмыстары кезеңінде жобаны іске асыру кезінде Клиенттеріміздің уақыты мен күш-жігерін үнемдейді, бұл объектіні пайдалануға сәтті және жылдам іске қосуға әкеледі.
«Каспиймұнайгаз» ҒЗЖИ» АҚ жоғарыда аталған бағыттар бойынша техникалық құжаттаманы жеке және кешенді жобалауды ұсынады.
Жеке жобалау біздің Клиенттерімізге технологиялық процесті автоматтандырудың нақты міндетін шешуге баса назар аударуға мүмкіндік береді, осылайша қажетті нәтижені тез және тиімді алуға мүмкіндік береді.
Кешенді жобалау инженерлік жүйелердің барлық фронттары бойынша автоматтандыру, телемеханизация және диспетчерлеу міндеттері шешілетін объектінің күрделі құрылысымен, реконструкциялаумен, күрделі жөндеумен немесе тұтастай техникалық қайта жарақтандырумен айналысатын Клиенттерге бағытталған.
Жобалаудың кешенді тәсілі барлық жобаланған автоматтандырылған инженерлік жүйелердің өзара әрекеттесуін сауатты байланыстыруға, автоматтандыру мен диспетчерлеудің барлық ерекшеліктерін ескеруге мүмкіндік береді. Осылайша, кешенді жоба құрылыс-монтаждау және іске қосу-баптау жұмыстары кезеңінде жобаны іске асыру кезінде Клиенттеріміздің уақыты мен күш-жігерін үнемдейді, бұл объектіні пайдалануға сәтті және жылдам іске қосуға әкеледі.
- ТП АБЖ міндеттері мен функциялары
- Автоматтандыру жүйелерін жобалау объектінің күрделілігіне, қойылған міндеттерге, технологияның ерекшеліктеріне, қазіргі шектеулерге байланысты өзгеруі мүмкін.
- • ТП АБЖ әзірлеу кезінде «Каспиймұнайгаз» ҒЗЖИ» АҚ жобалаушылары мынадай қағидаттарды ұстанады:
- Автоматтандыру және диспетчерлеу жүйелері элементтерінің сенімділігі мен ақаусыздығын қамтамасыз ету.
- Бақылау объектісінен деректерді берудің үздіксіздігі, нақты уақыт режимінде басқаруды орындау мүмкіндігі.
- Жабдықтың ерекшеліктері мен технологиялық циклді, автоматтандыру қажеттілігін ескере отырып, белгілі бір кәсіпорын үшін жүйенің функционалдығын оңтайлы таңдау.
- АБЖ пайдалануды жеңілдететін пайдаланушыларға ыңғайлы интуитивті диспетчерлік жүйенің интерфейсін әзірлеу.
- Автоматика жүйелерін жобалау барысында мынадай міндеттер шешіледі:
- Жүйеге қойылатын негізгі талаптарды тұжырымдау.
- Технологиялық процесті автоматтандырудың талап етілетін дәрежесін айқындау – АБЖ енгізу құнының техникалық-экономикалық көрсеткіштері және одан жоспарланатын пайда негізге алына отырып белгіленеді.
- ТП барысын мониторингілеу, басқару және қашықтан реттеу әдістерін таңдау.
- Автоматтандыру жүйесін іске асырудың техникалық құралдарын таңдау.
- Автоматтандырудың техникалық құралдарын орналастыру орындарын анықтау.
- Жүйе элементтерін, орнату ережелерін енгізу әдістерінің сипаттамасы.
- Нормативтік талаптарға сәйкес ТП АБЖ құжаттамасын ресімдеу.
ТПБЖЖ қандай мәселелерді шешеді?
- Өндірісті автоматтандыру – берілген алгоритм бойынша жабдықтың жұмысын іске қосу, тоқтату және бақылау жүзеге асырылады.
- Барлық өндірістік процестердің жұмысы туралы ақпарат алу. Оператор датчиктердің көрсеткіштерін нақты уақыт режимінде алады, барлық деректер дерекқорларда сақталады.
- Жабдықтың жұмысындағы ауытқуларға жедел автоматты жауап беруді қамтамасыз ету. Барлық ақаулар, жабдықтың жұмысындағы тоқтаулар тіркеледі, деректер операторға мәселелерді талдау және шешу үшін жіберіледі.
- Қашықтан режимде өндіріс жұмысын басқаруды қамтамасыз ету.
- Жеке құпиясөздер жүйесі арқылы басқаруға ұжымдық қолжетімділікті қамтамасыз ету мүмкіндігі.
- Жүйенің қызметі электр энергиясын бақылау мен есепке алуға, сондай-ақ энергия ресурстарын тұтынуды азайтуға ықпал етеді.
Автоматтандыру – бұл инновация бағыты, даму және кәсіпорынның тұрақты экономикалық өсуі. Бұған тек бағдарламалық және техникалық қамтамасыз ету ғана емес, сонымен қатар іс-шаралардың тұтас кешені болып табылатын технологиялық процестерді басқарудың жетілдірілген жүйелері (ТПБЖЖ) көмектеседі.
- Технологиялық өндірістерді автоматтандыру жүйелерінің міндеттері
- Технологиялық өндірістерді автоматтандыру мынадай міндеттерді шешеді:
- Кәсіпорынның өнімділігін арттыру және шығарылатын өнімнің сапасын арттыру.
- Өндірістік және шикізаттық ресурстарды үнемдеу.
- Қауіпті өндіріске адамның қатысу үлесін азайту.
- Төтенше жағдайдың туындау қаупін азайту үшін жұмыс параметрлерін автоматты және қашықтықтан реттеуді және өндірісті басқаруды қамтамасыз ету.
- Технологиялық жабдықты автоматтандырудың көмегімен параметрлерді оңтайлы деңгейде ұстау жүргізіледі, жүйенің жай-күйіне мониторинг және кез келген технологиялық кезеңнің орындалуын бақылау жүзеге асырылады, қашықтан басқару жедел орындалады.
Өндірісті автоматтандыру түрлері
Өндірісті автоматтандыру дәрежесі бойынша екі негізгі схеманы ажыратады:
1.Ішінара. Бұл схемада тек кейбір жабдықтар, технологиялық кезең немесе операция автоматтандырылады.
2.Толық. Тұтастай алғанда өндірістегі технологиялық процестің барлық операцияларын автоматтандыруды қамтамасыз ететін тұтас шешімді қамтиды.
Өндірісті автоматтандырылған басқару жүйесінің бірнеше деңгейлері бар:
- Жеке операцияны автоматтандыру немесе автоматтандырудың нөлдік деңгейі деп аталады. Бұл ретте жеке операцияға (осьтің айналуы, механизмнің көтерілуі және т.б.) адамның қатысуы шектеледі.
- Технологиялық процесті автоматтандыру.
- Технологиялық желілерді автоматтандыру.
- Өндіріс процесінің барлық кезеңдерін кешенді автоматтандыру.
- Осылайша, автоматтандыру жеке қондырма, технологиялық торап, бүкіл цех немесе бүкіл кәсіпорын үшін жүзеге асырылуы мүмкін.
Автоматика құрылғыларын жобалаудың бастапқы кезеңі – жүйенің функционалдығын, оның ыңғайлылығына қойылатын талаптарды және кәсіпорынның басқа жүйелерімен интеграциялау мүмкіндігін анықтау.
Автоматтандыру және диспетчерлеу жүйелерін әзірлеу кезінде «Каспиймұнайгаз» ҒЗЖИ» АҚ жобалаушылары мынадай қағидаттарды ұстанады:
- Автоматтандыру және диспетчерлеу жүйелері элементтерінің сенімділігі мен ақаусыздығын қамтамасыз ету.
- Бақылау объектісінен деректерді берудің үздіксіздігі, нақты уақыт режимінде басқаруды орындау мүмкіндігі.
- Жабдықтың ерекшеліктері мен технологиялық циклді, автоматтандыру қажеттілігін ескере отырып, белгілі бір кәсіпорын үшін жүйенің функционалдығын оңтайлы таңдау.
- АБЖ пайдалануды жеңілдететін пайдаланушыларға ыңғайлы интуитивті диспетчерлік жүйенің интерфейсін әзірлеу.
- Диспетчерлеу жүйелерін жобалау барысында мынадай міндеттер шешіледі:
- Жүйеге қойылатын негізгі талаптарды тұжырымдау.
- Технологиялық процесті автоматтандырудың талап етілетін дәрежесін айқындау – АБЖ енгізу құнының техникалық-экономикалық көрсеткіштері және одан жоспарланатын пайда негізге алына отырып белгіленеді.
- ТП барысын мониторингілеу, басқару және қашықтан реттеу әдістерін таңдау.
- Автоматтандыру жүйесін іске асырудың техникалық құралдарын таңдау.
- Автоматтандырудың техникалық құралдарын орналастыру орындарын анықтау.
- Жүйе элементтерін, орнату ережелерін енгізу әдістерінің сипаттамасы.
- Нормативтік талаптарға сәйкес ТП АБЖ құжаттамасын ресімдеу.
«Каспиймұнайгаз» ҒЗЖИ» АҚ компаниясы
автоматтандырылған жүйелердің сенімділігі саласындағы қолданыстағы мемлекеттік стандарттарға, өрт қауіпсіздігі қағидаларына және
өндірістегі еңбекті қорғау жөніндегі талаптарға сәйкес автоматтандыру және диспетчерлеу жүйелерін жобалауды орындайды.
ЭБЕАЖ және ЭТЕАЖ жүйесін енгізу қол еңбегінің үлесін азайтуға, адам факторына байланысты қателік қаупін болдырмауға, жоғары дәлдікті қамтамасыз етуге, энергия ресурстарының шығындарын азайтуға мүмкіндік береді.
Мұның бәрі өнімнің өзіндік құнының төмендеуіне және рентабельділіктің артуына оң әсер етеді
ЭБЕАЖ және ЭТЕАЖ жүйесі электр энергиясын тұтыну деректерін қашықтан көрсету, жинау және сақтау үшін қолданылады.
Автоматтандырылған жұмыс орындарының (АЖО) мониторларына электр энергиясының ағымдағы параметрлері, электр қондырғыларының жұмыс режимдері, штаттан тыс жағдайлар туралы ақпарат беріледі.
ЭБЕАЖ және ЭТЕАЖ жүйесінің интерфейсі жиналған ақпарат негізінде әр фидердегі тұтынылған электр энергиясының мөлшері, реактивті және белсенді қуат және басқа да электр параметрлері туралы бірқатар есептер жасауға мүмкіндік береді.
Әлсіз ток жүйелері (ӘЖ) – бұл төмен кернеулі электр кабельдік желілері (24В дейін қоса алғанда), олардағы ток күші миллиамперметрмен өлшенеді.
Әлсіз токты кабельдік желілердің көмегімен ғимараттың заманауи жұмысын қамтамасыз ететін қосалқы электр ішкі жүйелерінің (байланыс, дабыл, интернет, бейнебақылау және т.б.) жұмыс істеуі жүзеге асырылады.
Бұл желілер ғимараттың тіршілігін қамтамасыз етуге жауап бермейді, бірақ оларсыз кәсіпорынның тиімді жұмысын жолға қою мүмкін емес.
Жергілікті есептеу желілері мен құрылымдық кабельдік жүйелер кез келген өнеркәсіптік нысанда ақпараттық қамтамасыз етудің маңызды элементі болып табылады. ҚКЖ компьютерлік, телефон және басқа да ақпараттық жүйелерді біріктіреді. Олардың қалыпты жұмыс істеуі үшін кабельдер мен кабельдік жүйелерді, пассивті және белсенді коммутациялық жабдықты сапалы таңдау қажет.
ҚКЖ жүйелерін жобалау коммутациялық функцияларды орындайтын, бірақ функционалдығы жағынан ерекшеленетін магистральдық және көлденең ішкі жүйені орнатудың сипаттамасын қамтиды.
- Көлденең ішкі жүйеде барлық жұмыс орындары мен абоненттер біріктіріледі. Мұндай коммутация магистральдық ресурсқа қол жеткізуді қамтамасыз етеді.
- Магистральдық ішкі жүйе орталық коммутациялық жабдыққа ортақ қолжетімділікпен магистральдық ресурстарды қалыптастыра отырып, тарату пункттерін біріктіреді.
Байланыс желілері – бұл белсенді және пассивті жабдықтар, кабельдер мен кабельдік жүйелер кешені, олардың көмегімен әртүрлі ақпараттық сигналдар бірыңғай схема бойынша беріледі.
Байланысты жобалау – байланыс құрылысын салу және пайдалануға беру кезеңдерінің бірі.
Заманауи кәсіпорындар құрылымдық және ұйымдастырылған ақпараттық құрылыммен жабдықталған, өйткені олардың жұмысының маңызды бөлшегі деректерді үздіксіз және жедел бөлісу мүмкіндігі болып табылады.
Мұндай тапсырмаларды ҚКЖ (құрылымдық кабельдік жүйелер) және ЖЕЖ (жергілікті есептеу желілері) орындайды.
Өрт дабылы жобасын құру қажеттілігі
Қондырғылардың одан әрі тиімділігі орындалған жобаның дұрыстығына байланысты болады. Жабдықтың құрамына қарапайым элементтер немесе диспетчерлік жүйесі бар тұтас кешен кіруі мүмкін. Қосылғаннан кейін ақпарат автоматты түрде өрт сөндіру бөлімінің пультіне түседі.
Өрт дабылы жүйелерін жобалау бағдарламалық-техникалық кешеннің оңтайлы толықтығын таңдауға мүмкіндік береді. Дұрыс әзірленген жоба кез келген нысанды өрттен сенімді қорғауды және ыңғайлы техникалық қызмет көрсетуді қамтамасыз етеді.
Жобалау жұмыстары бірнеше кезеңнен тұрады. Орындалған жоба объектілерде өрт дабылын қолдануды регламенттейтін нормативтер мен актілерге сәйкес келуі тиіс.
Жобаны құру барысында ӨДЖ жұмысының түрі, алгоритмі, тиісті жабдықтар мен материалдар, датчиктер мен қабылдау-бақылау аспаптарын орнату орындары таңдалады. Әдетте, жүйенің құрамына өрт хабарлағыштары, қабылдау және бақылау аспаптары, жарық және дыбыс хабарлағыштары, байланыс желілері, тізбектер және қуат көздері кіреді.
МЕМСТ, өрт қауіпсіздігі нормативтерін, электр жабдықтарын монтаждау ережелерін сақтай отырып, әрбір объект үшін автоматты өрт дабылын жобалау жүзеге асырылады.
- Жүйе белгілі бір адамдардың кәсіпорынның, кеңсе ғимаратының, тұрғын үй кешенінің аумағына кіруін бақылайды
- кәсіпорындар, кеңсе ғимараты, тұрғын үй кешені және басқалар.
- Жабдықталған есіктердің ашылуы мен жабылуын бақылау.
- Адамдарды анықтау және келу және кету уақытын тіркеу.
- Кәсіпорындағы қызметкерлердің жұмыс уақытын есепке алу. Бұл қызметкерлерді одан әрі тәртіпке келтіруге мүмкіндік береді, жұмысқа келмеу және кешігу саны азаяды.
- Өткізу режимімен байланысты бұзушылықтарды қоса алғанда, барлық оқиғалардың ақпараттық дерекқорында тіркеу.
- Қызметтік үй-жайларға бөгде адамдардың кіруін шектеу.
Нысанды қорғау – қауіпсіздікті қамтамасыз етудің маңызды міндеті. Күзет теледидары жүйесі (КТЖ) аумақты тәулік бойы визуалды бақылау арқылы объектінің қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.
- Сонымен қатар, КТЖ жедел-тергеу іс-шараларды пайдалану үшін бейнені кейіннен қарау, талдау, тану және сәйкестендіру мақсатында жазуға (мұрағаттау) мүмкіндік береді. Сенімді жүйені құру үшін бейнебақылау жүйелерін жобалау қажет.
- Хабарландыру жүйелерін жобалау келесі міндеттерді шешуге мүмкіндік береді:
- Өрттің ерте кезеңдерін анықтау;
- Белгілі бір сигнал беру (дыбыстық, жарық немесе екеуі де);
- Дабыл туралы сигналды қабылдау-бақылау құрылғыларына жіберу;
- Автоматты жабдықты, түтіннен қорғауды іске қосуға команда беру;
- Резервтік немесе негізгі қуат көзі ретінде жұмыс істейтін арнайы жарықтандырудың болуы.
- Дұрыс орындалған және іске асырылған жобалық құжаттама адамдардың денсаулығы мен өмірін ықтимал құтқарудың, құнды мүліктің сақталуының басты факторы болып табылады.
Объектінің мақсатына байланысты әртүрлі өрт туралы хабарлау жүйелері орнатылады.